Uyku apnesi günümüzde  insanoğlunun şikâyet etmiş olduğu problemlerin başlangıcında gelmekte. Uyku apnesi kişinin uyuduğu sırada soluk alıp verme işleminin muayyen bir müddet süresince durması şeklinde görülen bir rahatsızlıktır. Kişi bu müddette uykuda olduğundan bu durumun farkına varmayabilir fakat bu soluk alıp verememe prosedürü 10 saniyenin üstünde çıkarsa büyük ihtimalle şahıs uykusundan uyanacaktır. Uyku apnesi ve meçhul özellikleri kuşkusuz bununla sınırı olan değil.

Uyku apnesi nedir?

Solunumun uyku sırasında birden ve yeniden eden bir halde durduğu ciddi bir uyku bozukluğudur. Uyku apnesi günümüzde sıklıkla görülürken bu problemi yaşayanların ülkemizdeki payı %5 ila 10 arasındadır. Ancak teneffüs bozukluğu rahatsızlığına uyku apnesi diyebilmek için teneffüs durmasının minimum 10 saniye olması gerekir. Uyku apnesinin değişik alt çeşitleri bulunur. Bu rahatsızlığın emareleri ise bu alt çeşitlere yani tiplere göre farklılık gösterebilir. Bu yüzden ilk ilkin uyku apnesini iyi bir halde tanımış olmak gerekiyor.

Uyku apnesi çeşitleri

Obstrüktif Uyku Apnesi: Tıkayıcı uyku apnesi şeklinde de malum obstrüktif uyku apnesi tamamiyle ya da kısmen hava yollarındaki fonksiyon kaybı sebebiyle gerçekleştirilen oksijen düzeyi düşüklüğü ve uykunun kesilmesi atakları özelliklerine sahiptir. Bu rahatsızlığı yaşayan kişilerin uyku kalitesinde ciddi bir azalma görülür. Sesli horlama ve gündüz vakti uykululuğu da bu tipteki uyku apnesinin özelliğidir. Doğru müdahale edilmediği takdirde birtakım mühim hastalıkların oluşmasına yol açan Obstrüktif Uyku Apnesi bu nedenden dolayı makul tanı ve tedavi katılması ehemmiyet arz eder.

Santral Uyku Apnesi: Beyindeki merkezlerin, solunumu denetim eden kaslara makul sinyaller gönderemediğinde ortaya çıkan bu apne türü, uyku sırasında devamlı teneffüs durması sebebiyle insanoğlunun oksijen karbondioksit dengesi zarar görür. Obstrüktif apne yani tıkayıcı uyku apnesinden değişik olarak solunumsal işlevler görevini yapması imkansız ve bu nedenden dolayı hava akımı kesilir. Santral Uyku Apnesi olan kişiler gün içinde aşırı uykulu hissetme, konsantrasyon eksikliği ve baş ağrısı şikayetiyle yüz yüze kalırlar. Ayrıca bu apnenin altında yatan niçin Parkinson hastalığı ya da aynısı bir nörolojik rahatsızlık olması durumunda yutkunma zorluğu, konferans kalıpları hakkında farklılıklar, ses tonu değişimleri ve genel halsizlik gibi emareler de rahatsızlık tablosuna dahil olabileceği için dikkatli olunmalıdır.

Mikst Uyku Apnesi: Kompleks Uyku Apnesi Sendromu şeklinde de malum mikst uyku apnesi, kişide hem obstrüktif hem de santral uyku apnesi beraber görülür.

Uyku apnesi belirtileri

• Yüksek sesli horlama
• Uykuda teneffüs durması atakları
• Ani uyanmalar
• Sabah uyanıldığında ağız kuruluğu ya da boğaz ağrısı
• Uykusuzluk hali
• Sabah baş ağrısı
• Depresif ruh hali
• Sinirlilik hali
• Dikkat dağınıklığı

Çocuklarda uyku apnesi belirtileri ise şu şekildedir;

• Horlama ve soluk alıp verme zorluğu
• Huzursuzluk
• Boğulur şekilde öksürük hali
• Aşırı terleme

Uyku apnesi tehlikeli mi?

Uyku apnesi olabildiğince tehlikeli bir rahatsızlıktır. Bu rahatsızlığı yaşayanlar uykuları sırasında teneffüs durması yaşadıkları için kalp normalden daha süratli çalışmaya başlar. Bunun nedeni ise teneffüs durduğu için vücuda daha fazla oksijen icap ettiğini düşünmesidir. Bununla beraber aynı şekilde akciğerler de çabucak çalışmaya başlarlar. Bütün bu durumların arkasından kişide çarpıntı görülür. Ancak kalp ve akciğerler ne kadar süratli çalışırsa çalışsınlar beyine giden oksijende bir azalma olacağı için beyin hemen kişiyi uyandırır. Uyku apnesi ve meçhul özellikleri içinde bu rahatsızlığın görüldüğü kişilerin sıklıkla uykularından kâbus görmüş gibi uyanmaları da vardır. Bu rahatsızlığın inme ve kalp krizlerini tetikleyen bir rahatsızlık olduğu bilinmektedir.

Uyku apnesi görülen şahıs ne yapmalı?

Uyku apnesi ve meçhul özellikleri içinde en önemlilerinden biri de bu rahatsızlığın şişman kişilerde çok daha büyük etkisinde bırakır yaratması. Rahatsızlığın görüldüğü kişiler şayet kilolularsa kilo vermeye çalışmalı ve belli bir kilonun dibine düşmelidirler. Bu noktada 70 kilo ve civarı makuldür. Kilo veremeyenlerin ise çok daha dikkatli olmaları gerekmekte. Uyumadan ilkin alkol ya da basit uyumak için uyku ilacı almak son aşama tehlikelidir. Bunları yapmanız uyku apnesi süresini ve sıklığını arttıracaktır. Ayrıca bu rahatsızlıktan mustarip kişiler uyurken yan tarafa dönüp uyuyabilirler.

Uyku apnesi tedavisi nasıl yapılır?

Nasıl bir tedavinin uygulanacağı kişinin fiziki özellikleriyle de direkt olarak alakalıdır. Bu rahatsızlığın tedavisinde maksimum uygulanan teknik CPAP yöntemidir. Bu teknikte hastanın burnundan hava verilir ve bu hava vasıtası ile uyku sırasında teneffüs yollarının aleni kalması sağlanır. Burunda bulunan rastgele bir problem ya da sinüzit, geniz eti ve ufak dil sarkıklığı gibi problemler ameliyatla ortadan kaldırılabilir.

vikipedia