Bilgifresh.com © 2021. Tüm hakları saklıdır.

BilgiFresh

BİLGİFRESH.COM
  1. Anasayfa
  2. »
  3. Eğitim
  4. »
  5. Edilgen Ne Demek? (2023)

Edilgen Ne Demek? (2023)

Bilgifresh2 Bilgifresh2 - - 5 dk okuma süresi
834 0
Edilgen Ne Demek

Edilgen Ne Demek? (2023)

Edilgen Ne Demek, bir eylemin öznesinin eyleme maruz kaldığı durumu ifade eder. Bu yazıda, edilgen fiilin ne olduğunu ve nasıl oluşturulduğunu inceleyeceğiz. Edilgen cümle yapısının nasıl kullanıldığını ve hangi zamanlarda kullanılabileceğini göreceğiz. Ayrıca, edilgen kelimesini içeren birleşik cümleleri de ele alacağız. Eğer edilgen cümle yapısını merak ediyor, doğru kullanmayı öğrenmek istiyorsanız, bu yazı tam size göre!

Edilgen Fiil Nedir?

Türkçe dilbilgisinde, eylemin nesnesi tarafından değil de, nesnenin eyleme maruz kalması durumunu ifade eden bir yapıya “edilgen fiil” denir. Edilgen fiiller, eylemi yapanın belirtilmediği veya gizlendiği durumlarda kullanılır. Normal cümle yapısından farklı olarak edilgen cümle yapısı oluşturularak bu eylemler ifade edilir. Bu cümlelerde özne, eylemin etkisine maruz kalan nesne olur.

Bir cümleyi edilgen hale getirmek için fiilin mastar hâlindeki “-mek/-mak” ekini alarak “ıl/il” ekinin eklenmesi gerekmektedir. Örneğin, “okumak” fiilini edilgen hâle getirmek için “okunmak” şeklinde kullanılır. Edilgen fiilde özne, “tarafından” zarfı ile belirtilir.

Edilgen Fiil Örneği Anlamı
Yazılmak Bir şeyin yazılması
İzlenmek Bir şeyin izlenmesi
Yıkanmak Bir şeyin yıkanması

Edilgen cümle yapısı kullanıldığında eylemi yapan belirtilmeyebilir veya bilinmez olabilir. Örneğin, “Bu kitap okunabilir.” cümlesinde eylemi gerçekleştiren kişi belirtilmemiştir. Edilgen fiil, Türkçe dilbilgisinin önemli konularından biridir ve kullanımıyla cümle yapısında farklı bir etki oluşturur.

Önerdiğimiz Yazılar

Senin Eş Anlamlısı: İngilizce’de En Yaygın Kullanılan Alternatifler Ders 1

8. SINIF DERSLERİ

Edilgen Ne Demek? Edilgen Cümle Yapısı Nasıl Oluşturulur?

Edilgen cümle yapısı, bir eylemin doğrudan nesnesinin işin yaptığı kişi tarafından değil de başka bir kişi veya şey tarafından yapılan eylemleri ifade eder. Bu şekilde, cümlenin öznesi eylemi yapmayan, eylemin etkisine veya eylemin sonucuna maruz kalan kişi veya nesnedir. Edilgen cümle yapısının Türkçe dilbilgisinde önemli bir yeri vardır ve etkileyici bir ifade biçimidir.

Edilgen bir cümle yapısı oluşturmak için önce eylemcil cümleyi belirleyip doğru zaman ve kişi ekini ekleyin. Daha sonra eylemin nesnesini tespit edin ve onu özne olarak kullanın. Nesneyi cümlenin başına getirin ve özneyi “tarafından” veya “-ın/-in tarafından” gibi ifadelerle belirtin.

Örneğin, “Ali kitabı okudu” eylemcil bir cümledir. Bu cümleyi edilgen hale getirmek için, nesne olan “kitabı” özne olarak kullanırız. Sonra cümleyi, “Kitap Ali tarafından okundu” şeklinde değiştiririz.

Bu şekilde, cümledeki odak noktası değişir ve kitabın okuyanın kim olduğu ön plana çıkar. Edilgen cümle yapısı, anlatımda çeşitlilik sağlar ve bazı durumlarda eylemi gerçekleştiren kişiyi vurgulamak yerine olayın sonucunu öne çıkarır. Bu nedenle, yazılı ve sözlü iletişimde edilgen cümle yapısını kullanmak önemlidir.

EDİLGEN KELİMESİNİ İÇEREN BİRLEŞİK CÜMLELER

Edilgen kelimesi, Türkçe dilinde sıklıkla karşılaşılan bir dil yapısalıdır. Edilgen fiil nedir sorusuyla genellikle başlayan bu kavram, bir eylemin nesnesinin direkt olarak eyleme maruz kalması durumunu ifade eder. Edilgen cümle yapısı ise, bu edilgen fiillerin kullanıldığı cümlelerin nasıl oluşturulduğunu gösterir.

Edilgen birleşik cümleler ise, birleşik cümle yapısında edilgen fiilin kullanıldığı cümlelerdir. Bu tür cümlelerde, cümle içerisindeki eylem, nesnesine etki ettiği ve hareketin nesne üzerinde gerçekleştiği bir yapı kurulur. Bu yapıda edilgen fiil kullanılarak, nesne daha ön planda tutulur.

Örneğin, “Kitap kütüphanede bulundu” cümlesi edilgen birleşik cümle örneğidir. Bu cümlede, kitap nesnesi hareket tarafından etkilenmiştir ve bulunma eylemi kitap üzerinde gerçekleşmiştir. Dolayısıyla bu cümlede edilgen fiil kullanılmıştır.

Edilgen Kelime Birleşik Cümle Örneği
Görüldü Köpekler parkta görüldü.
Yapıldı Evde temizlik yapıldı.
İstenildi Ödev zamanında teslim edilmek istenildi.

Edilgen kelimeleri içeren birleşik cümleler, anlamın daha net bir şekilde ifade edilmesi ve nesnenin öne çıkartılması amacıyla tercih edilir. Bu tür birleşik cümleler Türkçe dil bilgisinde önemli bir yer tutar ve yazılı veya sözlü iletişimde sıkça kullanılır.

İlgili Yazılar

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir